- Mẹ mình nấu đồ ăn ngon thiệt, Hai há!
- Dĩ nhiên rồi!
Miếng ngon từ Mẹ
(trích từ bài của Hồ Sĩ Bình)
…. Miếng ngon, thật ra bắt nguồn từ đâu? Với 2 tác giả Miếng Ngon Hà Nội (Vũ Bằng), Vang Bóng Một Thời (Nguyễn Tuân) chính là từ hoàn cảnh, tâm tư của mỗi người, là nỗi nhớ, ký ức của những gì đã thuộc về một thời vang bóng.
… Mỗi người khi lớn lên ai cũng mang theo thói quen vị giác của quá khứ, của tuổi thơ, không thể khác được. Bởi thế có người vào lập nghiệp ở Sài Gòn, đã trở nên khá giả, từng nếm trải biết bao của ngon vật lạ ở các nhà hàng sang trọng vẫn không thấy khoái bằng khi trở lại quê nhà, bên hàng quán tuềnh toàng đầu làng, ăn một lần hai, ba tô cháo vạt giường ở Diên Sanh. Nóng nảy, chật chội thế mà vẫn say sưa, bởi món ngon không chịu nổi. Người ta thưởng thức cái phong vị của quá khứ, tuổi thơ, của những ngày thân thiết đã xa khuất.
Miếng ngon còn thuộc về Mẹ. Thó quen ăn uống mỗi người được hình thành từ khi còn bên mẹ. măng, ngọt, nhạt, bùi, cay, chua đã quen với khẩu vị mà mẹ nấu cho ta từ thuở còn bé dại. Mẹ ta xưa thường là nghèo khó. Nhưng dù gặp hoàn cảnh khó khăn đến mấy, bằng lòng yêu thương lớn lao, người mẹ nào cũng luôn tìm mọi cách để bữa ăn thật sự được ngon ngọt cho ta. Ngay cả việc ra đời cái món cơm hến nổi tiếng, thật ra là sáng kiến tìm tòi của người mẹ hàn vi…Hình như người mẹ nào cũng mang sẵn trong lòng tâm niệm dành vào việc tạo ra những bữa ăn tuyệt vời nhất cho con cái, trong điều kiện kinh tế cho phép của gia đình. Từ sự lựa chọn nguyên liệu phải thật tươi rói, thời gian, quy trình chế biến, nghệ thuật bày biện mâm cơm và cả suy tính về độ dinh dưỡng để mùa nào thức nấy, là cả quá trình mà mẹ thao thức vì ta. Lớn lên, xa mẹ, thưởng thức đủ loại sơn hào hải vị cũng không bằng về bên người. Ai mồ côi thì tất cả một đi không trở lại, mãi mãi là niềm nuối tiếc miên man suốt đời.
Nhà thơ Chế Lan Viên sau mấy mươi năm xa cáchvề gặp lại mẹ trên mảnh đất Cam Lộ đã viết:
Canh cá tràu mẹ thường hay nấu khế
Khế trong vườn với một ít rau thơm
Ừ thế đó
Một đời xa cách mẹ
Hai mươi năm trở lại nhà nước mắt xuống mâm cơm
gặp lại thì mừng mừng tủi tủi. Nhưng càng xúc động hơn cho phút giây trùng phùng ấy là sự gặp lại cái món ăn quê kiểng dân dã một thời, đánh thức trong lòng nhà thơ biết bao nỗi niềmvề những ngày bên mẹ, ròng rã mấy mươi năm xa quê cứ thổn thức, đau đáu những món ăn mà thiếu mẹ thì ai nấu cho. Nghĩa rằng không ai có thể thay mẹ làm được cái việc kỳ diệu để giúp ta tìm lại vị giác quen thuộc ngày thơ bé.